Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đang lấy ý kiến dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 01/2020/TT-NHNN ngày 13-3-2020 về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 đã được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 03/2021/TT-NHNN ngày 2-4-2021.

Ngân hàng Nhà nước sửa Thông tư 03: Kéo dài thời gian cơ cấu nợ thêm 6 tháng - Ảnh 1.

Tòa nhà trụ sở Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tại Hà Nội - Ảnh: NGÔ NHUNG

Cơ cấu lại thời hạn trả nợ

Theo đó, Điều 4 của Thông tư quy định, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ đối với số dư nợ gốc và/hoặc lãi của khoản nợ (bao gồm cả các khoản nợ thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định số 55/2015/NĐ-CP ngày 9-6-2015 của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn (đã được sửa đổi, bổ sung) khi đáp ứng đầy đủ một số điều kiện:

Thứ nhất, dư nợ phát sinh trước ngày 1-8-2021 từ hoạt động cho vay, cho thuê tài chính (quy định theo Thông tư 03 là 10-6-2020). Lý do là dịch bệnh Covid-19 lần thứ 4 diễn biến phức tạp, với phạm vi, mức độ ảnh hưởng rộng và nghiêm trọng hơn các đợt dịch trước, tình hình sản xuất, kinh doanh, cuộc sống của người dân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng tiêu cực; doanh thu, thu nhập bị sụt giảm; ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của khách hàng đối với các số dư nợ đến hạn sau ngày 17-7-2021 (ngày Thủ tướng Chính phủ có Công văn số 969/TTg-KGVX áp dụng các biện pháp thực hiện giãn cách xã hội phòng để bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân). Theo đó: các số dư này thuộc các khoản nợ của khách hàng phát sinh đến cuối tháng 7-2021 sẽ chịu ảnh hưởng từ việc giãn cách xã hội để phòng chống dịch.

Thứ hai, số dư nợ phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi trong khoảng thời gian từ ngày 23-1-2020 đến ngày 30-6-2022 (quy định hiện hành theo Thông tư 03 là kéo dài đến 31-12-2021).

Nguyên nhân Ngân hàng Nhà nước gia hạn thời gian cơ cấu nợ thêm 6 tháng là do căn cứ vào kế hoạch tiêm chủng và kế hoạch kiểm soát dịch bệnh của Chính phủ, tại dự thảo thông tư lần 1 lấy ý kiến các đơn vị trong Ngân hàng Nhà nước, Cơ quan Thanh tra Giám sát ngân hàng đã đánh giá và đề xuất việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi, phí và giữ nguyên nhóm nợ được áp dụng đối với số dư nợ phát sinh trong khoảng thời gian từ 23-1-2020 đến ngày 30-6-2022 là phù hợp nhằm hỗ trợ tốt hơn cho các doanh nghiệp, người dân bị ảnh hưởng với dịch, theo đó, khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 sẽ có thêm khoảng thời gian 6 tháng để phục hồi sản xuất, kinh doanh.

Bên cạnh đó, việc miễn, giảm lãi, phí cho khách hàng cũng được gia hạn đến 30-6-2022 (thay vì 31-12-2021).

Tạm hoãn trả nợ cho vùng phong tỏa

So với Thông tư 03, dự thảo Thông tư sửa đổi có bổ sung thêm điều khoản: Số dư nợ của khoản nợ phát sinh từ ngày 10-6-2020 đến trước ngày 1-8-2021 và quá hạn từ ngày 17-7-2021 đến trước ngày dự thảo Thông tư có hiệu lực thi hành.

Ban soạn thảo cho biết, việc bổ sung để phù hợp với nguyên tắc xây dựng của Thông tư 01 và Thông tư 03 (đã có quy định về việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ đối với các số dư nợ quá hạn trước ngày Thông tư 01 và Thông tư 03 có hiệu lực thi hành).

Thực tế ngày 17-7-2021, Thủ tướng có Công văn số 969/TTg-KGVX về việc thực hiện giãn cách xã hội phòng, chống dịch tại một số địa phương, trong đó cho phép 19 tỉnh, thành phố thực hiện Chỉ thị 16/CT-TTg về việc thực hiện giãn cách xã hội dẫn đến ảnh hưởng tiêu cực đến tình hình sản xuất, kinh doanh, cuộc sống của người dân, doanh nghiệp; làm sụt giảm doanh thu, thu nhập, ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của khách hàng đối với các số dư nợ đến hạn trong khoảng thời gian từ ngày 17-7-2021 đến ngày dự thảo thông tư có hiệu lực thi hành (vì số dư nợ này không thuộc phạm vi áp dụng của Thông tư 01 và Thông tư 03 để được tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nhà nước thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ nên dẫn đến số dư nợ này sẽ bị tổ chức tín dụng, chi nhánh Ngân hàng Nhà nước chuyển thành nợ quá hạn).

Không giãn trích lập dự phòng rủi ro ra 5 năm

Dự thảo Thông tư trên của Ngân hàng Nhà nước không đề cập đến việc giãn thời gian trích lập dự phòng rủi ro. Theo quy định tại Thông tư 03, tổ chức tín dụng phải trích lập dự phòng rủi ro cho toàn bộ nợ cơ cấu lại trong 3 năm, thực hiện từ năm nay.

Mới đây, Hiệp hội ngân hàng đề nghị, NHNN xem xét điều chỉnh kéo dài thời hạn trích lập bổ sung (có thể trong 5 năm) và giảm tỷ lệ phân bổ trích lập dự phòng rủi ro để giảm tải áp lực tài chính cho ngân hàng, giúp ngân hàng có thêm nguồn lực phát triển kinh doanh, hỗ trợ khách hàng.

Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn hệ thống, Ngân hàng Nhà nước vẫn quyết tâm siết chặt trích lập dự phòng rủi ro.

Xem toàn văn Dự thảo Thông tư

Xem toàn văn Bản thuyết minh, so sánh

Dương Ngọc